Wątroba – nasze główne laboratorium w organizmie

Wątroba to jeden z najbar­dziej praco­wi­tych narzą­dów w ciele czło­wieka. Pracy ma co niemiara. Odpo­wiada za ok. 500 różnych zadań. Każdego dnia docho­dzi w niej do kilku­set biliar­dów reakcji chemicznych. 

Jest najwięk­szym gruczo­łem w orga­ni­zmie czło­wieka. Znaj­duje się pod prze­poną, pod prawym łukiem żebro­wym. Waży ok. 1,5kg. W każdej minucie oczysz­cza ok. 1,5l krwi.

Do najważ­niej­szych funkcji wątroby należą:

• detok­sy­ka­cja orga­ni­zmu – oczysz­cza orga­nizm z toksyn;
• produk­cja żółci – żółć jest niezbędna do trawie­nia tłuszczów;
• maga­zy­no­wa­nie glukozy (w postaci gliko­genu),  WITAMIN: A, C, D, K, B12 oraz mine­ra­łów: żelaza, cynku, molib­denu i miedzi;
• produ­ko­wa­nie chole­ste­rolu i bilirubiny;
• oczysz­cza­nie krwi;
• produ­ko­wa­nie białek osocza;
• synteza i prze­cho­wy­wa­nie enzymów.

Wątroba pracuje ciężko, a najcię­żej na trzecią zmianę (w nocy inten­syw­nie się rege­ne­ruje). Dość, że ma zdol­ność do rege­ne­ra­cji, to posiada jeszcze dużą rezerwę czyn­no­ściową. Pomimo tych cech, zdarza się, że choruje. Najczę­ściej są to: zapa­le­nie, stłusz­cze­nie lub marskość wątroby. Wszyst­kie te scho­rze­nia stano­wią poważne zagro­że­nie dla zdrowia.

Z tego względu, że wątroba nie daje nam znać, gdy jest prze­cią­żona (nie boli — bo nie jest uner­wiona), powin­ni­śmy co jakiś czas badać jej stan. Nie należy lekce­wa­żyć objawów takich jak: uczucie pełno­ści, wzdęcia, brak apetytu, gorzki posmak w ustach czy zażół­ce­nie skóry i białka oczu. Wówczas warto udać się do lekarza. W zależ­no­ści od jednostki choro­bo­wej, oprócz leków, należy dobrze dosto­so­wać żywienie.

CZEGO WĄTROBA NIE LUBI:

• LEKÓW: m.in. tych prze­ciw­bó­lo­wych (jak para­ce­ta­mol czy ibupro­fen); zawie­ra­ją­cych kwas sali­cy­lowy i sulfo­na­midy; statyn; leków na depre­sję (parok­se­tyny, fluok­se­tyny, sertraliny)…
• INFEKCJI oraz WIRUSÓW: szcze­gól­nie wirusów zapa­le­nia wątroby.
• NIEZDROWEJ ŻYWNOŚCI: Wątroba nie lubi dużych ilości tłustego jedze­nia, wyso­ko­prze­two­rzo­nych produk­tów, także tych gril­lo­wa­nych i smażo­nych, żywno­ści fast food oraz słody­czy. Pracuje pełna parą, gdy musi zająć się doda­wa­nymi do żywno­ści: konser­wan­tami, sztucz­nymi barw­ni­kami i aroma­tami. Oczy­wi­ście nie lubi alko­holu — a jest jedynym narzą­dem, który go przerabia.
• TOKSYN: obciąża ją smog, substan­cje chemiczne lotne, chemiczne opary, farby na bazie rozpusz­czal­ni­ków, kleje, odświe­ża­cze powie­trza w aero­zolu, dywany, środki czysto­ści, wkle­py­wane w ciało kremy i balsamy…
• STRESU
• PAPIEROSÓW — dym niko­ty­nowy zawiera ponad 7 tys. szko­dli­wych związ­ków chemicznych.

A CO WĄTROBA LUBI:

• Chude mięsa drobiowe;
• Mleczne produkty fermen­to­wane: jogurt, zsiadłe mleko, kefir, twaróg;
• Oleje roślinne, orzechy, nasiona;
• Warzywa, owoce — szcze­gól­nie: awokado, cykorię, sałatę, marchew, brokuły, buraki, jarmuż, karczo­chy, szpinak, kiszonki, cytrusy, czere­śnie, grejp­fruty, czarną porzeczkę, melony…
• Produkty pełno­ziar­ni­ste: pieczywo, kasze, makarony.
• Przy­prawy i zioła: kurkumę, czosnek, karda­mon, szałwię, tymia­nek, ostro­pest plami­sty, mniszek lekar­ski, łopian, miętę, rumia­nek, krwaw­nik, hibiskus.
• Herbaty:
  • czer­wona i czarna – dzia­łają ochron­nie i anty­ok­sy­da­cyj­nie na wątrobę, zapo­bie­gają uszko­dze­niom komórek wątrobowych;
  • zielona — zmniej­sza ryzyko powsta­nia prawie wszyst­kich chorób wątroby i działa wspo­ma­ga­jąco na pracę tego narządu;
  • rumian­kowa i miętowa – działa prze­ciw­za­pal­nie i popra­wia pracę wątroby.

Od czego zacząć zmianę w naszej diecie?

Najpro­ściej jest zacząć od wpro­wa­dza­nia dobrych dla wątroby zamienników:

• Majonez zamień na → jogurt naturalny
• Jasne pieczywo na → pełnoziarniste
• Sos do ziem­nia­ków zastąp → ziele­niną (natka pietruszki, koperek)
• Słody­cze → sałatką owocową
• Mięso (3–4 razy w tygo­dniu) wymień na → strączki lub rybę

Do tego wszyst­kiego zadbaj o higie­niczny tryb życia, pamię­taj o aktyw­no­ści fizycz­nej i odpo­czynku – dobry, nieza­bu­rzony sen jest bardzo istotny. Nasza głowa (a dokład­nie mózg) i praca wątroby są od siebie zależne. Czło­wiek zestre­so­wany, niewy­po­częty osłabia pracę tego narządu. Dlatego dobry sen i aktyw­ność fizyczna jest tutaj taka ważna.

Na koniec podaję przepis na herbatę ziołową wspierającą pracę wątroby:

• 4 łyżeczki mięty pieprzo­wej (suszone liście)
• 4 łyżeczki rumianku (suszone koszyczki)
• 4 łyżeczki ziela dziurawca
• 4 łyżeczki ziela krwawnika

Wszyst­kie skład­niki wymie­szać ze sobą i prze­sy­pać do słoika. Codzien­nie przed snem wypić przy­go­to­waną z tych ziół herbatę. Jedna łyżeczka ziół na jedną szklankę wrzątku. Parzyć pod przy­kry­ciem ok. 25 minut, następ­nie odce­dzić i wypić powstały napar.